حسن یوسف یک گیاه علفی دولپهای است. این گیاه یک ریشه عمودی بلند و ضخیم دارد که توسط ریشههای کوچکتر احاطه شده و رگبرگهایی شبکه مانند روی برگهایش دارد. همچنین به جای اینکه هر ساقه یک گل داشته باشد، چند گل دارد. با وجود اینکه اکثر مردم حسن یوسف را سالانه تهیه میکنند، اما این گیاه میتواند گیاهی پایا باشد و چندین سال عمر کند. نکتهای که در نگهداری حسن یوسف باید مدنظر داشته باشید این است که حسن یوسف بهشدت در برابر سرما آسیبپذیر است. بنابراین در طول نگهداری از حسن یوسف به این نکته توجه داشته و آن را در محیطی که سوز سرما به آن برسد قرار ندهید، بهخصوص اگر در منطقهای سردسیر زندگی میکنید.
اگر در خانه خود حسن یوسف دارید یا بهتازگی قصد خرید گیاهان آپارتمانی داشته و حسن یوسف را در لیست خرید خود قرار دادهاید، اما روش نگهداری صحیح از حسن یوسف را نمیدانید، تا پایان این مطلب با گل فروشی آنلاین گُلسِتان همراه شده و صفر تا صد روش نگهداری گل حسن یوسف را یاد بگرید.
مشخصات کلی گل حسن یوسف
بومی: آسیا و استرالیا
نام علمی: Plectranthus Scutellarioides
خانواده: نعنائیان
گونه: همیشه سبز
دمای ایدهآل: 21 الی 37 درجه سانتی گراد
نور: روشن، غیر مستقیم و سایه فراوان
آبدهی: خاک بین هر نوبت آب دادن خشک باشد
رطوبت: رطوبت بالای مدیریت شده
بیماری و آفت: مستعد به هجوم شپشک، شته، کنه تار عنکبوتی، حلزون و مگس سفید. همچنین احتمال ابتلا به قارچ ریشه و پوسیدگی ساقه وجود دارد.
نور مورد نیاز برای نگهداری گل حسن یوسف
حسن یوسف در زادگاه اصلی خود اکثرا در سایه است به همین خاطر باید در خانه نیز شرایطی مثل محل زندگیاش فراهم کنید و آن را از آفتاب مستقیم دور نگه دارید.
نکتهای که در نگهداری از حسن یوسف باید به آن توجه داشته باشید این است که آن را بههیچوجه در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید، چون نور مستقیم و شدید باعث میشود تا برگهای حسن یوسف بسوزد و رنگهای چشم نواز برگها محو شود. همچنین ممکن است لبه برگها قهوهای شود یا لکههای بیرنگی روی برگ ایجاد شود.
باتوجه به آنچه گفته شد، بهترین محل برای حسن یوسف جایی است که نور صبح را دریافت کند و در بعداز ظهر در سایه بماند، زیرا آفتاب بعدازظهر بسیار قویتر از آفتاب صبح است و به گیاه آسیب میزند. با این کار گیاه هم نور طبیعی خورشید را دریافت میکند و هم سایه دلخواهش را میگیرد تا رنگ برگها حفظ شود.
اگر شرایط ایجاد سایه در بعداز ظهر را ندارید میتوانید سراغ گونههایی از حسن یوسف بروید که طاقت آفتاب بعداز ظهر را داشته باشند. ازاینجهت بهتر است قبل از تهیه این گیاه از محل نگهداری و گونهای از این گیاه که قصد خریدش را دارید آگاهی لازم را کسب کنید.
دمای مناسب برای نگهداری حسن یوسف
حسن یوسف یک گیاه گرمسیری است پس قاعدتا گرما را دوست دارد. این گیاه میتواند دمایی بین 21 درجه تا 37 درجه را تحمل کند و با فصلهای گرم مشکلی ندارد، اما درباره سرما کم طاقت است، بهطوریکه وقتی دمای هوا به 10 درجه سانتیگراد برسد این گیاه طاقتش را از دست میدهد.
اگر برای نگهداری از گل حسن یوسف گلدان را انتخاب کردهاید، بهترین کار این است که در زمان سرما گلدان را به محلی گرم نورگیر با نور غیرمستقیم منتقل کنید.
کوددهی
در طول نگهداری از گل حسن یوسف بهتر است در فصلهای بهار و تابستان ماهی یکبار به آن کود بدهید. در فصلهای پاییز و زمستان نیز گیاه نیاز به کوددهی نداشته و نباید به آن کود بدهید، چون حسن یوسف در این فصلها در حال استراحت است. کود مناسب برای حسن یوسف یک کود مایع متعادل است، البته برای داشتن برگهایی بزرگ و خوشرنگ بهتر است از کودی استفاده کنید که سطح نیتروژن بالایی دارد.
بهطور کلی حسن یوسف برای انسانها سمی و خطرناک نیست. در واقع، به نظر نمیرسد لمس و خوردن برگهای این گیاه سبب بروز بیماری در بدن انسانها شود، اما اگر پوست حساسی داشته یا دستگاه گوارشی حساسی دارید، باید مواظب باشید. بعضی از انواع حسن یوسف حاوی عناصر سمی مثل دیترپن کولئونول هستند. برای مثال شیره موجود در برگهای یک نوع خاص از حسن یوسف، ممکن است منجر به التهاب پوستی شود. اگر برگ این گونه خورده شود، این التهاب در دهان و گلو رخ خواهد داد. پس بهتر است کمی در کار با آن دقت کنید و اگر فرزند خردسالی دارید، گیاه را از دسترس او دور نگه دارید تا در اثر کنجکاوی مبادا هوس خوردن آن به سرش بزند.
رطوبت مورد نیاز برای نگهداری گل حسن یوسف
حسن یوسف به محیطی مرطوب نیاز دارد، محیطی که سطح رطوبت آن متوسط باشد؛ ازاینرو اگر محیطی که برای نگهداری حسن یوسف انتخاب کردهاید بهاندازه کافی مرطوب نیست، از تکنیک های تامین رطوبت گیاهان آپارتمانی استفاده کرده و میزان رطوبت محیط را به بالای 50 درصد برسانید.
برای حیوانات خانگی (سگ و گربه)
در حالی که حسن یوسف خطر خاصی برای انسانها ندارد، اما روغنهای موجود در این گیاه برای حیوانات خانگی کاملا سمی و خطرناک هستند. اگر یک سگ یا گربه بخشی از حسن یوسف را بخورد، عوارضی مثل اسهال، تهوع، افسردگی یا از دست دادن اشتها در او ایجاد میشود. بنابراین محلی را برای نگهداری از گل حسن یوسف انتخاب کنید که نهتنها از دسترس کودک شما بلکه، از دسترس حیوانات خانگیتان نیز به دور باشد.
در طول نگهداری از حسن یوسف نیز اگر احتمال میدهید که حیوان خانگی شما این گیاه را خورده است، سریعا او را به دامپزشکی ببرید.
حسن یوسف گیاهی پر شاخ و برگ است. ازاینرو اگر میخواهید این گیاه مرتب و پرپشت رشد کند، باید ساقههای پایینی گیاه را هرس کنید.
روش تکثیر حسن یوسف
حسن یوسف را میتوانید به دو طریق قلمه زدن ساقه و کاشت بذر تکثیر کنید:
1. تکثیر از طریق قلمه زدن ساقه
در طول نگهداری از حسن یوسف برای تکثیر گیاه از طریق قلمه زدن ساقه میتوانید یک ساقه به طول حدود 13 سانتیمتر را از گیاه مادر جدا کنید. این ساقه باید از زیر گره برگ بریده شود. میتوانید تمام برگهای روی ساقه، بهجز جفت بالایی را نیز جدا کنید.
همچنین اگر تمایل داشتید میتوانید ساقه را در هورمون رشد ریشه قرار دهید. این یک کار اختیاری است و تنها به روند ریشه دادن گیاه سرعت میبخشد.
بعد از جدا کردن ساقه و قرار دادن آن در هورمون رشد، میتوانید آن را در آب یا خاک قرار دهید.
اگر ساقه را در آب قرار میدهید بهتر است یک لیوان یا پارچ انتخاب کنید و آن را تا جایی از آب پر کنید که نیمه پایینی ساقه در آب قرار بگیرد. سپس ظرف خود را در محیطی گرم قرار دهید. بهتر است این گرما از پایین به ظرف وارد شود نه از بالا و هر زمان احساس کردید آب کثیف است، نسبت به تعویض آب اقدام کنید.
بعد از چند هفته باید جوانه زدن ریشهها را ببینید. حالا وقت انتقال ساقه به گلدانی کوچک یا باغچه با شرایط نگهداری معمول گل حسن یوسف است.
اگر هم قرار است از ابتدا ساقه را در گلدان بکارید باید همین مراحل را طی کنید و به جای لیوان از یک گلدان کوچک استفاده کنید. برای کاشت ساقه در خاک از انگشت کوچک خود یا انتهای یک خودکار استفاده کنید. زمانی که ساقه را در خاک گذاشتید با دست خاک را در اطراف ساقه محکم کنید تا از افتادن آن جلوگیری شود.
بعداز چند هفته اگر رشد جدیدی در قلمه مشاهده کردید، یعنی ریشههای گیاه شکل گرفته و تکثیر شما موفقیتآمیز بوده است. درغیراینصورت باید مدت زمان بیشتر منتظر بمانید تا گیاه شما ریشه بزند.
تکثیر از طریق بذر
تکثیر حسن یوسف از طریق بذر بسیار آسان است و اکثرا نتیجه میدهد. در طول نگهداری از گل حسن یوسف، برای تکثیر آن از طریق بذر، یک سینی برداشته و آن را با خاک گلدان پر کنید. سپس بذرهای حسن یوسف را همه جای سینی پخش کرده و یک لایه خاک روی آنها بریزید تا بذرها دیده نشوند. بعداز انجام اینکار سینی را به مکانی نورگیر و روشن منتقل کرده و خاک آن را همیشه نمناک نگه دارید و اجازه ندهید بیشاز حد خیس شود.
میتوانید یک پلاستیک نیز روی سینی بکشید تا رطوبت آن حفظ شده و خاک سریعا خشک نشود. با انجام کارهای یاد شده بعد از دو هفته باید شاهد جوانه زدن بذرها باشید. بعد از اینکه بذرها جوانه زدند پلاستیک را برداشته و اجازه دهید تا جوانهها بهاندازهای رشد کنند که بتوانید آنها را به گلدان منتقل کنید.